Fototransistörler, elektrik akımını ışık ile kontrol eden devre elemanlarıdır.
Fototransistörler Fotoelektirik elemanlardan birisidir. Burada ise foto algılama
özelliği bulunan kollektör-baz p-n jonksiyonuna sahip bir fototransistörü ele
alacağız.
Fototransistörün çalışma prensibi, üzerine ışık etkisinin bir sonucudur. Gerilim tatbik edilmiş bir yarıiletken üzerine uygun bir ışık düştüğünde + ve - yüklü tanecikler oluşur ve devre üzerinden akarlar. Bu akma miktarı, uygulanan ışık miktarına bağlıdır. Bu şekilde ışık miktarı ile orantılı bir elektrik akımı doğmuş olur.
kollektör beyz bölgesi ne kadar büyük olursa, ışık etkisinden dolayı oluşacak elektrik akımı da o derecede büyük olacaktır.
bu yüzden fototransistörlerin beyz alanı, gelen ışığa geniş bir yüzey teşkil edecek şekilde tasarımlanır.
Fotoelektrik etkilerin sebep olduğu akım, transistörün baz akımıdır.
ışıkla oluşan baz akımını IA ile gösterirsek sonuçta akacak kollektör akımı,
yaklaşık olarak aşağıdaki gibidir:
Yukarıdaki şekilde, tipik bir fototransistorun karakteristikleri verilmiştir.
Bu eğriler ile tipik iki kutuplu transistörün eğrileri arasındaki benzerliklere
dikkat edin. Beklendiği gibi, ışık şiddetindeki artışın karşılığı kollektör
akımını artıracaktır. artıştır. Santimetre kare başına miliwatt olarak ifade
edilen ışık şiddeti biriminin daha iyi hatırlanması için, aşağıdaki şekilde
akı şiddetinin fonksiyonu olarak baz akımının bir grafiği verilmiştir.
Artan akı yoğunluğuna bağlı olarak baz akımındaki üstel artışa dikkat edin.
Fototransistörler ve LED ler kullanılarak oluşturulmuş Yüksek Yalıtımlı bir VE kapısı uygulama devresi.
Fototransistörün uygulama alanları arasında delikli kart okuyucuları bilgisayar
mantık devreleri, aydınlatma kontrol devreleri (otoban, vs), seviye göstergeleri,
röleler ve sayma sistemleri sayılabilir.
Üç fototransistör ve üç LED kullanılan yüksek yalıtımlı bir VE kapısı yukardaki
Şekilde gösterilmiştir. LED'ler, eleman üzerindeki ileri akımla belirlenen
şiddette bir ışık yayan yarı iletken elemanlardır. 3. Bölümde verilen bilgilerin
yardımıyla, devre davranışını anlamak nispeten kolaydır. "Yüksek yalıtım" terimi,
giriş ve çıkış' devreleri arasında elektriksel bağlantı olmadığı anlamına gelir.
